Dom (zly)

Dom (zly)

niedziela, 22 stycznia 2012

Podsumujmy rok filmowo – mój rok.

 Na pierwszym miejscu szary i monotonny „Koń turyński” – jak ktoś powiedział, film, w którym najbardziej pasjonującym momentem jest scena, gdy kobieta wychodzi z chałupy do studni po wiadro wody. Ciężki i mroczny film o pustym miejscu po Bogu – nietzscheańki w goryczy i odwadze. Bella Tarr może nie najlepszy, ale jak zawsze bolesny. Film na pewno nie dla ludzi, którzy miewają myśli samobójcze. Krzysztof Varga twierdzi, że to film kiczowaty.
http://lapsus.filmaster.pl/artykul/nie-ma-niczego/
tagi: Nietzsche, smutek, brak, pustka

Kicz, depresja i koniec świata, czyli „Melancholia”. Piękny film o tym, że jak to wszystko pierdyknie, wszechświat odetchnie z ulgą. To miejsce drugie.
http://lapsus.filmaster.pl/artykul/piosenka-o-koncu-swiata/
tagi: apokalipsa, depresja

Trzecie to kicz, modlitwa i Pan Bóg, czyli piękny film o tym, że wszystko ma sens. „Drzewo życia” – nawet fani Dawkinsa powinni docenić cudowne zdjęcia, pokazujące, że świat nie skończy się ot tak sobie.
Tagi: Bóg, religia, wiara

„Czarny łabędź” – na czwartym miejscu kicz, balet i śmierć w wykonaniu Darrena Aronofsky’ego i Natalie Portman. Po prostu – wizualna orgia.
Tagi: balet, sztuka, kobieta

Na piątym – „W lepszym świecie”, czyli Duńczycy dają radę i jak oni to robią. Chyba lubią kicz.
Tagi: rodzina, dramat, przemoc, zemsta
http://filmaster.pl/film/haevnen/

Nanni Moretti straszy nas, że obecny papież to podróbka. Wielki powrót Michella Piccoli, a Jerzy Stuhr w wielkiej formie. Doskonała, choć momentami kiczowata komedia „Habemus Papam” na szóstym.
Tagi: ksiądz, papież, psychologiczny, sens życia

Wizualne cacko z przesłaniem, czyli Lech Majewski filmuje obraz Breughla – siódme, a momentami pierwsze. Wielu uważa, że Majewski jest kiczowaty, lub wręcz lubi kicz.
http://lapsus.filmaster.pl/artykul/ludzki-mlyn-wobec-tragedii/
Tagi: sztuka, religia, wartości, Breughel


Ósme – „Pina”, balet bez kiczu, ale za to w 3D. Kicz?
Tagi: sztuka, balet, harmonia, dokument

Dziewiąte – „Kieł”, film o pożytkach płynących z ekstrakcji i o urokach życia w twierdzy. Grotecha rodzinna momentami wpadająca w psychodeliczny horror. Chyba nie trzeba dodawać, że całość można wrzucić do wielkiego wora z napisem „kicz”.
Tagi: rodzina, izolacja, groteska

Kiczowata „Moskitiera” na miejscu dziesiątym – szydera z relacji rodzinnych, mocna tragifarsa o hipokryzji.
Tagi: kobieta, mężczyzna, absurd

W roku 2011 w kinie rządził kicz, kicz i jeszcze raz kicz!

 pełne posumowanie Spence'a i spółki zdjes
http://kaseta.org/2012/01/15/podsumowanie-2011-fabuy/

wtorek, 17 stycznia 2012

Bogowie schodzą z Olimpu

                                                                   oficjalny r.


Ignacemu Karpowiczowi w nominowanej do nagrody Nike powieści „Balladyny i romanse” przyświecał ambitny plan – stworzyć mega-powieść, ukazać syntezę świata przez pryzmat polskiej rzeczywistości, odpowiedzieć na podstawowe pytania o sens życia. Aluzja do „Ballad i romansów” Adama Mickiewicza zawarta w tytule sugeruje przełomowy charakter tej powieści. Z drugiej strony jest to próba przeniesienia klasycznego eposu do realiów XXI wieku. Świadczy też o owej przełomowości bogaty, 600-stronicowy rozmiar, bo to unikalny przypadek w twórczości Ignacego Karpowicza, dotychczas jego książki były nieco skromniejsze. Zresztą, w ostatnim czasie polska proza oscyluje w okolicach trzystu stron („Lód” Dukaja jest chlubnym wyjątkiem). Wiele obiecuje także intrygująca okładka, rozciągnięta między klasycznym, greckim pięknem a sztuką współczesną.

Nie mam wątpliwości, że Ignacy Karpowicz dużo wie o filozofii i o kulturze. Problem chyba leży w tym, że nie potrafi z tego należycie skorzystać – niestety wykładnia tej wiedzy jest w książce, mówiąc delikatnie, mało oryginalna pod względem formy. Porównałbym to do wytartego konceptu dużego rozpędu, by wyważyć otwarte drzwi. Z jednej strony miałem, czytając „Balladyny...”, wiele razy wrażenie, że sam myślę podobnie, że autor ma rację, ale wcale mi to nie pomagało w przekonaniu się do tego dzieła. Jestem niemal pewien, że gdyby Karpowicz napisał religioznawczy esej, to udałoby mu się wszystko ładnie i przekonująco podsumować. Niestety rozczarowała mnie forma.

W takich magicznych obrazkach przoduje u nas Mariusz Sieniewicz – jego „Czwarte niebo” i „Rebelia” to dobre przykłady wielkich zamiarów i marnego skutku, chociaż zdaję sobie sprawę, że książki te mają swoich zwolenników. Wszystkie wyżej wymienione pozycje z „Balladynami i romansami” na czele łączy wspólny mianownik językowej nieporadności, który tworzy nieprzyjemny zgrzyt między dużym tematem a „prozaiczną” formą. Mój główny zarzut to językowa monotonia, która nie pozwala rozróżnić języka bogów od języka ludzi, a pracownik naukowy posługuje się taką samą składnią jak kasjerka w markecie. Wszyscy mówią do siebie kolesiowatym slangiem, co miało chyba odcinać się od pompatyczności stylu Coelho, a wyszło jak luzacki Coehlo.

Bogowie zstąpili na Ziemię. I tyle. Ta gruba księga rozłazi się na poszczególne epizody, narracja jest naiwna i może ktoś znajdzie tu mądrości, ale dla mnie to tania wyprzedaż, a nie świeży towar. Bogowie ztąpili na ziemię. No i co z tego. Wyszło pretensjonalnie, a mogło być zwiewnie, lekko i wesoło jak na przykład w „Niehalo”.

poniedziałek, 16 stycznia 2012

Zimny łokieć penisistki. O filmie "Irina Palm"

Kim jest penisistka? Jak chce tłumacz filmu "Irina Palm" jest to pani zarabiająca na życie specyficznym rodzajem masażu erotycznego; specyficznym o tyle, że masuje się tylko jedną, ale za to dosyć ważną część męskiego ciała, wystającą przez otwór w specjalnie do tego przystosowanej ściance działowej.

Maggie jest kobietą w średnim wieku, niezbyt atrakcyjną i wygląda na zmęczoną życiem. To zmęczenie samotnej wdowy jest potęgowane chorobą wnuka, który musi zostać poddany skomplikowanemu i drogiemu leczeniu - według lekarzy jest to dla niego ostatnia szansa na powrót do zdrowia. Rodzice chłopca są już zadłużeni i nie widać perspektyw, aby uzyskać niezbędne pieniądze. Maggie jest zrozpaczona swoją bezradnością. Postanawia poszukać pracy, ale kobiecie w jej wieku, która niewiele potrafi, niełatwo jest o intratne zajęcie. Przypadkowo trafia na ogłoszenie w klubie erotycznym. Dzięki delikatnym dłoniom Maggie zostaje Iriną Palm - najlepszą "penisistką" w mieście.

Zestawienie profesji Iriny Palm z tragedią małego chłopca może wydać się niesmaczne. Żeby to chociaż była tragedia kobiety zmuszonej do prostytuowania się w imię walki o zdrowie dziecka. Nic z tego. Maggie do pracy zakłada domowy fartuszek, przynosi ze sobą termos i kapcie. Przypomina panią woźną raczej niż pracownicę sektora erotycznego. I właśnie dzięki tej nieprzystawalności sfer udaje się twórcy osiągnąć efekt czysto komediowy. Od pewnego momentu film staje się dość oryginalną komedią romantyczną, gdzie między właścicielem klubu (znany z filmów Kusturicy Miki Manojlovic) a Iriną rodzi się uczucie "kobiety z przeszłością i mężczyzny po przejściach".

Lubię takie smutno-wesołe kino o zwykłych-niezwykłych ludziach, ich poświęceniu i walce o godność. Walce specyficznej, może śmiesznej z perspektywy przyzwoitych ludzi, którzy umieją wszystko w życiu poukładać, ale według mnie zasługującej na szacunek. W końcu sama profesja Iriny też nie jest lekka, bo można się nabawić kontuzji łokcia - tak jak w tenisie.

niedziela, 15 stycznia 2012

Rozstrzygnięcie konkursu na najlepszą recenzję filmu "Sputnika"!

Serdecznie witamy wszystkich w Nowym Roku!

Przyszedł czas na rozstrzygnięcie ostatniego sputnikowego konkursu. Laureatami konkursu na najlepszą recenzję festiwalowych filmów zostali:

1. "Było." - Autor: @Spence
2. "Faust – czyli wieczny głód" - Autor: @dagrud1
3. "Rosyjska dusza w koncentracie" - Autor: @Lapsus

Wyróżnienie:
- "Sprawiedliwość pełną parą" - Autor: @Majka
- "Świat odczarowany" - Autor: @VEGAAST

Wszystkim uczestnikom serdecznie dziękujemy, a zwycięzcom gratulujemy!

Cholernie miło było mi otrzymać tę potężną pakę z książkami, filmami i gadżetami.
Lapsus

sobota, 7 stycznia 2012

Las lasem, zima zimą, ale iść trzeba

Jest to recenzja filmu "Chodzenie po lesie. Zimą" Michuka.

Filmów o chodzeniu, ewentualnie bieganiu po lesie jest sporo, więc z pozoru film Michuka to nie jest jakieś odkrywcze dzieło, a jego długość (nieco ponad 30 sekund ) to nowy gatunek - kino bardzo krótkiego metrażu. Oczywiście to sarkazm, a jeśli ktoś nie wie, co to sarkazm, odsyłam do słownika (haha, lol, roftl, XD).

Ale już serio - jest coś w chodzeniu po lesie, że nieważne, jaki film się o tym nakręci - długi, krótki, dramat, komedię - to będzie się widzowi podobało. Jak powiada klasyk - natura, natura, natura. I to podstawowy a zarazem jedyny poważny zarzut pod adresem omawianego filmu - Michuk pod względem doboru tematu poszedł na totalną łatwiznę. Już po tytule można było spodziewać, że film będzie się podobał. Natura, świeże powietrze, drzewa, leśne ścieżki, śnieżna biel i skrzypiący pod butami śnieg - jeśli o mnie chodzi nie trzeba nic więcej, aby mnie uwieść. I w rzeczy samej uwieść się pozwoliłem.

"Film o chodzeniu po lesie" to kino ekstremalnego minimalizmu. Widzimy tylko czapkę, szalik, fragment twarzy, zmęczony wzrok (mały kacyk, hę?), w tle ośnieżone korony drzew. W sferze dźwiękowej film tworzą nakładające się na siebie dźwięki: skrzypienie śniegowców i ciężki oddech bohatera, który można jedynie porównać do oddechu Justyny Kowalczyk na finiszu biegu na 30 kilometrów. W tym miejscu nie sposób nie wspomnieć o genialnej kreacji aktorskiej. Filmy, w których autor pokazuje swoje życie mogą razić natrętnym ekshibicjonizmem, tak jak w wypadku "Tarnation", jednak Michukowi udało się uniknąć tej pułapki. Aktor-reżyser-bohater - po prostu Michuk oddziela się od tej tandetnej nachalności kolejnymi warstwami odzieży. Widz, aby dostrzec mroczny, egzystencjalny wymiar tej filmowej przypowieści musi przebić się przez szalik i czapkę, a brak dialogu rekompensuje kod oddechu i ciężkie stąpanie po śniegu.

Michuk - współczesny Syzyf - zmierza. Ale dokąd zmierza? A może nie zmierza, a po prostu idzie? Sam nie wiem: idzie czy zmierza, zmierza czy idzie? Tajemnica w tym filmie goni tajemnicę, bo dokąd, po co? Czy ta podróż ma sens? Czy ta droga, jego droga, jest dokądś? Ostatnie ujęcie buduje abstrakcyjną ścianę wieloznacznych możliwości interpretacyjnych. Pójdę jedną z tych dróg. Kiedy oko kamery przechodzi płynnie z twarzy wędrowca i przesuwa się w stronę leśnych rozstajów, a widz wpada w obłęd, że to kolejny dylemat, w którą stronę iść i że zostanie z tym dramatycznym rozdarciem już na zawsze, to ja zobaczyłem trzecią możliwość. Na samym końcu pejzażu, dosłownie w ostatnim momencie dojrzałem dziwny kształt. Według mnie jest to pokrywa od schronu przeciwatomowego. To właśnie tam zmierza nasz "every man". W tej koncepcji Michuk to "last man standing", współczesny Noe, który odbuduje ludzkość po wielkiej katastrofie. Ktoś zada pytanie - jak samotny bohater może zrobić to w pojedynkę? Wszak Noe miał małżonkę (jak jej tam było - zapomniałem). A jeśli w tym schronie ktoś na niego czeka? Bo tak naprawdę "Film o chodzeniu po lesie. Zimą." to film o wielkiej miłości aż po kres świata. Miłości wobec której blednie nawet Apokalipsa.

Film, "którego nie było"

Kochankowie moi umarli poeci
Gryzą ziemię u mych stóp.
Chłodem wciskają się pod kołdrę.
Krążą rojem rozdrażnionych much
Nad kubłem gdzie cisnęłam tampon miesięczny.
Wieszam majtki na sznurze wisi Jesienin.
Biorę phanodorm tabletkę kradnie Trakl.
Kiedy otwieram oczy wyfruwa ptak
Anielska dusza Keatsa ponad wodę snu.
Ich śmierć przecinkiem, wciska się w tok zdania
I nieustannie sylaby mi liczy.
Zasypiam z ich imieniem na ustach i z nimi


W ustach, przy boku, w kroczu i macicy.
I nawet teraz któryś pisze mi te słowa:
„Bądź pochwalona pochwa Twa, Madonna”.


wiersz Rafała Wojaczka z tomu "Którego nie było"


 Jest 29 sierpnia 1952. W Woodstock w stanie Nowy Jork na scenę wychodzi pianista David Tudor, przy owacji publiczności zasiada za fortepianem, po czym nie dotyka żadnego klawisza. Siedzi tam przez 4 minuty 33 sekundy, trzykrotnie zamykając i otwierając klapę od fortepianu. Właśnie został wykonany utwór Johna Cage'a "4'33'' - koniec i początek muzyki.

Kilka dni temu weszliśmy w rok 2012, wieszczony jako kres wszytkiego, co ziemskie. 3-go stycznia 2012 w serwisie Filmaster został opublikowany zwiastun filmu "Film o chodzeniu po lesie. Zimą 2" - jak twierdzi sam twórca @Michuk jest to zwiastun długometrażowego filmu, który nigdy nie powstanie. Po "Pisuarze" Duschampa i utworze Cage'a kolejny etap dekonstrukcji wszystkiego.

W swoim poprzednim filmie Michuk radykalizował formę filmową, sprowadzając ją do rozmiaru niecałej minuty i unieważniając pojęcie minimalizmu. Sugerował tym samym, że film nie może istnieć bez odbiorcy, który uzupełni tekst swoją interpretacją. Tytułowe chodzenie po lesie staje się pretekstem do snucia przez odbiorcę własnych historii (vide - recenzja filmu o chodzeniu po lesie zimą http://lapsus.filmaster.pl/artykul/las-lasem-zima-zima-ale-isc-trzeba/). Odbiorca dzięki dotępności nowych technik staje się coraz częściej twórcą, sam przerabia i stwarza fabuły w interaktywnej, wirtualnej przestrzeni, w efekcie czego Internet zalewa powódź własnych przeróbek, alternatywnych wersji i animacji z gier. Dla współczesnego odbiorcy zwarty, zamknięty tekst to za mało. Teraz każdy może być twórcą, talent zostaje unieważniony. Dziś nawet nie trzeba znać składni, nie trzeba umieć pisać. Wystarczy obrabiać przy pomocy odpowiednich programów obrazki, dodając efekty wizualne. Twórczość przestała być elitarna, intelektualna i duchowa, tym samym przestała domagać się odbiorcy. Wystarczy stworzyć i podziwiać, co się stworzyło. W zalewie takich działań niemożliwe stanie się dostrzeżenie dzieła wartościowego, a nade wszystko nikt nie będzie wiedział, co owa wartość miałaby oznaczać.

Michuk swoim filmem dochodzi do ściany. Mówi nam - tego filmu nie ma, stwórz go sobie sam w swojej głowie. Ja mogę iśc tylko po lesie zimą, która zimą nie jest, tak jak nie jest filmem film, bo po prostu ten film nie istnieje. Ktoś powiedział "Niech szczezną artyści", ktoś powiedział "Niech sczezną mężczyźni", ktoś powiedział "Rock'n'roll umarł". Michuk pyta, co nam pozotanie? Przychodzi mi tu na myśl książka "Możliwość wyspy" Houllebecqa. Wielość samotnych bytów połączonych siecią, która udaje relacje. Przejście ze świata rzeczywitego w wirtualny.

Ktoś chciałby zapewne zarzucić temu zwiastunowi, który filmem nie jest, słabe aktorstwo. W przeciwieństwie do maskowania się za kurtką i szalikiem z części pierwszej, w zwiastunie mamy gołość twarzy, gołość tym bardziej dojmującą, że demaskuje ona brak aktorskiego kunsztu. Oddech tu nie jest oddechem, sapanie nie jest sapaniem, wszystko jest udawane. Michuk prowokacyjnie pyta - "No i co z tego? Ja to ja, sam dla siebie, samowystarczalny. Nie chcesz, nie musisz tego oglądać. Zresztą nie możesz, bo to tylko zwiastun. Ten film możesz sobie jedynie wyobrazić, a w wyobraźni wszystko jest możliwe, nawet to, że mnie nie ma w zwiastunie. Skoro jesteś demiurgiem, bądź nim ostatecznie".

Popromienna szarość zielska przywołuje mi na myśl sceny z dokumentu "Jeden dzień z życia". "Reaktor" - przestrzeń wirtualnych działań uległ awarii. Skażone początkowo obszary zielska rozrosły się w olbrzymią, nieokresloną w filmie przestrzeń. Bohater to samotna wyspa, tkwiąca w zielsku i zimie, która zimą nie jest. Ten skrajny protest w swym zaprzeczeniu jest wołaniem o twórcę w świecie zwalonych posągów, o artystę w świecie alienacji. Michuk mówi świadomie - nie jestem artystą, nie tworzę filmu, nie tworzę dzieła sztuki. Programy do pisania muzyki, wierszy czy filmów nie zastąpią artysty. Efekty specjalne nie zastąpią piękna obrazu, cyberprzestrzeń jest fałszem, za którą rociąga się przestrzeń zielska. HDw3Dnablureju to jeden wielki pic na wodę, daliśmy się zamknąć w przestrzeni wirtualnego hełmu, dalej nie ma już nic. Sięgnęliśmy dna, ale możemy się jeszcze odbić. Dlatego chcę Jarmuschów, Lynchów, Herzogów, ogniskujących ludzkie myśli i emocje. Oby nie był to głos wołającego na pustyni w świecie, gdzie obraz zastąpił prawdę i relacje.

poniedziałek, 2 stycznia 2012

Bukowski a film

Bukowski Charles (1920- 1994) pisarz amerykański, autor kontrowersyjnych wierszy, opowiadań i powieści, łączony z twórczością bitników, tworzył z nienawiści i pod wpływem alkoholu. Na jego grobie wyryty jest napis "Don't try".

Kino zainteresowało się jego twórczością na początku lat 80-tych. Powstał wtedy film "Tales of Ordinary Madness", a reżyserował go znany już wówczas w Europie Marco Ferreri; w roli głównej wystąpił Ben Gazzara. Siedem lat później powstał w Belgii film "Crazy Love" - jedyna pozytywnie oceniona przez twórcę adaptacja jego opowiadań w reżyserii Dominique'a Deruderre (tu mała prośba - gdyby ktoś coś wiedział o tych dwóch filmach, to proszę o znak, bo nie udało mi się do nich dotrzeć).

Także w 1987 roku powstał znany szeroko obraz "Ćma barowa" w reżyserii Barbeta Schroedera z Miki Rurką w roli głównej. Bukowski był obecny na planie zdjęciowym prawie cały czas i napisał o tym traumatycznym (czyli dla Hanka Chinaskiego normalnym) doświadczeniu powieść pt. "Hollywood". Nie lubił szczególnie roli Mikiego, uważając ją za karykaturę swojej postaci. Jednak przekonał się o tym dopiero po premierze filmu, podczas kręcenia wszytko Bukowskiemu się podobało. Bohater filmu żyje w norze, nie myje się, chodzi z rozwaloną głową w brudnej odzieży. Czas dzieli między picie, seks z podobną sobie podstarzałą damą ( Faye Dunaway) oraz bójki. Normalny dzień Charlesa B. .

Z okresu powstawania filmu pochodzi też dokument, który Schroeder kręcił w przerwach między zdjęciami "Ćmy..."- "The Charles Bukowski Tapes". Jest tam pokazana znana sekwencja, jak pijany w sztok Bukowski zaprawia z kapcia swoją żonę , Lindę Lee, mówiąc jej przy tym, że nie rozumie ona jego dobra i wrażliwości.

Ostatnim filmem na podstawie prozy Bukowskiego jest "Factotum" z 2005 roku w reżyserii Benta Hamera, autora świetnych "Opowieści kuchennych". W roli głównej wystąpił tam Matt Dillon. Znów ten sam zestaw - alkohol, wyścigi, próżniactwo, seks, zwykłe zajęcia zmieniane po chwili z powodu kłótni z szefem oraz bezdenna wrażliwość gruboskórnego troglodyty zamieniana w diament jego największej kochanki - Literatury. Dillon poradził sobie z postacią Hanka Chinaskiego (alter ego pisarza) nieco lepiej niż Miki Rurka, ale do ideału jest moim zdaniem daleko.

Jak widać twórczość Bukowskiego inspirowała świetnych reżyserów. Zresztą nic dziwnego - poezja i proza tego twórcy jest ekstremalnie bezkompromisowa, szczera do bólu i bezwzględna. Jednak tej szczerości brakuje reżyserom. Może gdyby Bukowski wyreżyserował sam siebie, udałoby mu się przenieść prawdę swej piekielnej, zionącej nienawiścią prozy. O tym już się nie przekonamy. A może kiedyś komuś się to w końcu uda?